مبنای اسلامی محاسبه سود سپرده‌ها چگونه است
تاریخ انتشار: ۱۹ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۱۱۳۵۸
به گزارش جام نیوز، سیدعلی‌محمد رفیعی در تحقیقی به مقوله سود سپرده های بانکی پرداخته است که در ذیل می خوانیم:
«سرمایه گذاری اسلامی»، «مدیریت اسلامی ثروت»، «سرمایه گذاری در اوراق بهادار اسلامی»، «سود حلال»، «سود مورد تأیید متشرعان»، «سود اسلامی» و ... مفاهیمی است که این روزها در حوزه بازار مالی و سرمایه گذاری بسیار شنیده می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
۱. تورم با دارایی شما چه می‌کند؟
تورم از عناصر بسیار مهم و تاثیرگذار بر سرمایه های انسانی هر فردی است و اغلب افراد با توسل به شیوه های مختلف ترجیح می‌دهند ارزش دارایی خود را نسبت به تورم حفظ کنند.
فرض کنید کاری را برای کسی به ازای دریافت ۱۰۰ کیلو برنج انجام داده‌اید. او به شما کاغذی می‌دهد که بر روی آن نوشته و امضا کرده که با ارائه این حواله به هر مغازه، می‌توانید ۲۰۰ عدد مرغ یا چهار راس گوسفند یا ۱۲۰۰ کیلو سیب دریافت کنید. کاغذ را به فروشگاهی می‌برید تا ببینید به راستی اعتبار دارد یا خیر. فروشنده به شما می‌گوید که مشکلی نیست و شما می‌توانید ۲۰۰ عدد مرغ، چهار راس گوسفند یا ۱۲۰۰ کیلو سیب را در ازای این حواله ببرید. شما حواله را می‌گیرید و می‌گویید که فعلاً به این کالاها نیاز ندارید و بعداً خواهید آمد. مدتی می‌گذرد و حواله را به فروشگاه می‌برید. فروشنده به شما می‌گوید که با این نوشته، شما می‌توانید ۱۵۰ عدد مرغ، سه راس گوسفند یا ۹۰۰ کیلو سیب دریافت کنید. شما می‌گویید که مگر این نوشته ارزش ۲۰۰ عدد مرغ یا چهار راس گوسفند یا ۱۲۰۰ کیلو سیب را ندارد؟ فروشنده پاسخ می‌دهد که این مقدار تخم‌مرغ، مرغ یا سیب، مربوط به آن تاریخ بوده و اکنون ارزش واقعی این نوشته همانی است که او گفته است.
به هر فروشگاه دیگری هم که بروید، همان گفتوگو بین شما و فروشنده تکرار می‌شود. شما متوجه می‌شوید که در این مدت که در تعویض حواله با کالا تأخیر داشته‌اید، ارزش حواله شما ۲۵ درصد کاهش یافته است. شما افسوس می‌خورید که چرا همان موقع کاغذ را ندادید و کالاها را دریافت نکردید که اگر چنین کرده بودید، می‌توانستید با نگه داشتن هر یک از آن‌ها در یخچال یا مکان مناسب، آن‌ها را با کالاهای دیگر عوض کنید و معامله پایاپای انجام دهید چرا که می‌بینید نسبت نرخ کالاها با هم تقریباً تغییری نکرده است و هنوز هم ارزش موارد ذکر شده در حواله با هم برابر است.
پول (سکه، اسکناس، چک پول و ...) هم مانند همان حواله است. گاه یک مبلغ پول در یک زمان ارزشی دارد و در مدتی بعد ارزشی کمتر پیدا می‌کند. پدیده‌ای که در آن، ارزش پول پایین می‌آید، «تورم» نام دارد.
۲. تورم را با گرانی اشتباه نگیرید
تورم را نباید با گرانی اشتباه گرفت. گرانی معمولا به دلیل عرضه کمتر از نیاز یک کالا یا افزایش تقاضا نسبت به آن کالا یا عواملی دیگر پدید می‌آید و مخصوص همان کالا است. در گرانی، نسبت ارزش آن کالا نسبت به کالاهای دیگر به هم می‌خورد. برای مثال در حالت گرانی مرغ، ارزش هر عدد مرغ مثلاً برابر مقدار مشخصی سیب است اما در تورم نسبت ارزش بیشتر کالاها به یکدیگر تقریباً ثابت می‌ماند. برای مثال ما در حالت تورمی، ارزش هر عدد مرغ همچنان برابر ۳۰ کیلو سیب خواهد ماند.
پول هم حواله‌ای است با امضا و تأیید بالاترین مقام یا مقام‌های اقتصادی یک کشور. ارزش پول را قدرت خرید آن معین می‌کند. در تورم، این ارزش پول است که پایین می‌آید و به غلط به نظر می‌رسد که کالاها گران شده‌اند.
چرا ارزش کالاها نسبت به هم ثابت ماندند اما ارزش پول تغییر کرد؟ پاسخ ریشه‌ای این سؤال را تحت عنوان «علل تورم» می‌توان داد که این نوشته قصد ندارد به آن بپردازد. پاسخی صوری که با موضوع این یادداشت مناسبت دارد، آن است که ارزش کالاها ذاتی است و ارزش پول، اعتباری. کالاها به خودی خود ارزش دارند اما مثلاً کاغذی به نام اسکناس که بهای آن به اندازه یک‌دهم یک تخم‌مرغ هم نیست، وقتی ارزش ۱۰۰ عدد تخم مرغ یا چهار عدد مرغ یا ۱۲ کیلو میوه را می‌یابد، که شخصی معتبر، این ارزش را تضمین کند و پای این تضمین را امضا بگذارد. اگر توجه کنید، بر روی اسکناس‌های ایرانی شما نیز امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل بانک مرکزی ثبت است.
۳. مبنای اسلامی محاسبة مقدار سود سپرده‌ها
با این مقدمه، به موضوع اصلی بحث خود می‌پردازیم. در شرایط عادی و فارغ از تورم، ارزش مبالغ مندرج در اوراق بهادار (اسکناس، چک پول و ...) و مسکوکات (سکه‌های پول) محفوظ می‌ماند. شما همیشه با ۱۰۰ هزارتومان می‌توانید مثلاً ۱۰۰ عدد تخم‌مرغ، سه کیلو گوشت گوسفند یا ۱۲ کیلو سیب بخرید. با گذشت زمان، ارزش اوراق بهادار پایین نمی‌آیند. اما در شرایط تورمی، با تورمی حدود ۳۳ درصد، اگر ۱۰۰ هزار تومان زمانی معادل ۱۰۰ عدد تخم‌مرغ، سه کیلو گوشت گوسفند یا ۱۲ کیلو سیب باشد، معادل سه‌چهارم این اجناس را می‌توان خرید. یعنی گویی ارزش ۱۰۰ هزار تومان معادل ۷۵ هزار تومان می‌شود. با گذشت زمان بیشتر، باز این مبلغ کاهش می‌یابد. از این رو مبلغ نوشته شده بر روی اوراق بهادار پولی، معیاری برای محاسبه حقیقی، واقعی، دقیق، درست و عادلانه مبادلات مرتبط با اوراق بهادار پولی نیستند.
در ادیان الهی، روابط اقتصادی، مبانی حقیقی، واقعی و عادلانه دارند. در نظام اقتصادی اسلام، روابط و احکام اقتصادی پولی و مالی، براساس ارزش های حقیقی اشیا، روابط، فعالیت‌ها و خدمات، معین می‌شوند و سامان می‌یابند. از این رو برای نمونه، اگر در شرایط تورم ۱۵ درصدی در سال، سپرده‌ای (مثلاً ۱۰۰ میلیون تومان) را در بانک بگذارید و یک سال بعد همان مبلغ را به اضافه ۱۵ درصد دریافت کنید یا ۱۵ درصد به عنوان سود به حساب شما ریخته شود،
باید متوجه باشید که در واقع، شما دارید عین همان مبلغ را دریافت می‌کنید بدون این که سودی برده باشید. گواه آن این که اگر سال گذشته با سپرده خود می‌توانستید ۱۰۰ تخته قالی خاصی بخرید به ازای هر تخته یک میلیون تومان، امسال هم تنها می‌توانید با آن مبلغ به علاوه به‌اصطلاح سود آن (در اینجا: ۱۱۵ میلیون تومان) همان ۱۰۰ تخته قالی را بخرید زیرا امسال قیمت آن تخته قالی با تورم ۱۵ درصد، افزایش ۱۵ درصدی داشته (و در مثال ما قیمت هر تخته از آن قالی به ۱ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان رسیده) است.
حال خودتان متوجه می‌شوید که اگر مبلغی را در بانکی گذاشتید و با تورم مثلاً ۱۵ درصد، مبلغی مثلاً ۱۲ درصد به عنوان سود به حساب شما ریخت، در واقع سه درصد (۱۵ درصد منهای ۱۲ درصد) از پول خود را از دست داده‌اید در حالی که در ظاهر و صورت، ۱۲ درصد به آن افزوده شده است. به همین نحو اگر با تورم ۱۵ درصد، سود بانکی ۲۰ درصد باشد، در واقع، ۲۰ منهای ۱۵ یعنی پنج درصد سود واقعی به حساب شما ریخته شده است.
از این رو برای صدور هر حکمی اسلامی درباره ربا بودن یا نبودن سود سپرده‌ها یا بهره وام های بانکی، یکی از ملاحظات باید توجه به نرخ تورم و رابطه آن با سود سپرده یا نرخ بهره باشد تا معلوم شود که آن چه برای سپرده‌ها در بانک‌ها و مؤسسات مالی پیش می‌آید، آیا در واقع، سود یا بهره هست یا نیست؟ اگر هست، چه مقدار است؟ اگر نیست، سود یا بهره صفر است یا سود یا بهره منفی!؟
ایکنا
منبع: جام نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۱۱۳۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هم‌میهن آمریکا و انتساب رکورد تورمی روحانی به رئیسی!
تکرار یک دروغ بزرگ در نسبت دادن رکورد منفی دولت غربگرا به دولت رئیسی، به ماموریت دوره‌ای رسانه‌های زنجیره‌ای تبدیل شده و بلافاصله رسانه‌هایی مانند بی‌بی‌سی، اینترنشنال و... به این دروغ ضریب می‌دهند.
به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت:آخرین بار روزنامه هم‌میهن متعلق به کرباسچی تیتر اول خود را به «رکوردشکنی ۸۰ ساله تورم» اختصاص دادند که بلافاصله از سوی صدای آمریکا بازنشر شد.
هم‌میهن با تکرار یک دروغ می‌نویسد: «رئیس دولت سیزدهم درست یک سال پیش در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ برای مهار تورم و رشد تولید دستوراتی داد که در ۱۰ بند به دستگاه‌های مختلف کشور تکلیف شد. یک سال از این ۱۰ فرمان گذشته و حالا انتشار لیست تورم توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد نه‌تنها در مهار تورم موفقیتی حاصل نشده بلکه رکورد ۸۰ساله نرخ تورم توسط دولت سیزدهم شکسته شده و به بالای ۵۲ درصد رسیده است.
این رکورد از سال ۱۳۲۲ تاکنون بی‌سابقه بوده است. پیش از این رکورددار تورم دولت هاشمی با ۴۹/۴ درصد تورم بود. تورم بالا در سال‌های ۱۳۲۱ و ۱۳۲۲ نیز ناشی از پیامدهای جنگ جهانی دوم و اشغال ایران به دست متفقین بوده است.
گفتن ندارد که شعار انتخاباتی رئیسی نصف کردن تورم در گام اول و بعد تک‌رقمی کردن آن بود. دو سال تلاش دولت برای تحقق این شعار منتج به کاهش سرعت رشد نقدینگی شد. به‌طوری‌که از ۴۲/۸ درصد رشد در مهر ۱۴۰۰ به ۲۷/۵ درصد در بهمن ۱۴۰۲ افت پیدا کرد.
همزمان درآمدهای نفتی هم در دولت رئیسی بالا رفت و به ۳۵ میلیارد دلار رسید درحالی‌که درآمدهای نفتی در سال ۱۳۹۹ حدود هشت میلیارد دلار بود. قاعدتاً تحت تاثیر کاهش رشد نقدینگی و پر شدن خزانه ارزی به‌عنوان دو عامل بسیار مؤثر بر نرخ تورم باید این نرخ کاهش پیدا می‌کرد اما در عمل این اتفاق نیفتاد.
با وجود آنکه شتاب رشد نقدینگی کمی کندتر شد و ارزهای بیشتری به کشور آمد و همین ارزهای نفتی سبب تزریق به بازار و کشیدن ترمز رشد قیمت ارز تا حدی شد، ولی علت‌العلل تورم یعنی کسری بودجه دولت علاج نشد و فشار بر بانک‌ها و بر تامین این کسری مانع از کمتر شدن نرخ تورم شد».
درباره این تحلیل گفتنی است که اولا کسری بودجه با رکورد ۴۸۰ هزار میلیارد تومان و درآمدهای نفتی سقوط کرده، میراث دولت روحانی بود اما دولت رئیسی موفق شد ضمن احیای درآمدهای نفتی، کسری بودجه را هم کاهش دهد. ثانیا رکورد تورم نه مربوط به دولت رئیسی با رقم ۴۴ درصد، بلکه رقم ۶۰ درصدی متعلق به دولت روحانی است و این نتیجه معدل رشد اقتصادی تقریبا نزدیک به صفر در هشت سال دولت غربگراست. این رقم در دولت رئیسی به بیش از ۴ درصد - و هفت درصد در برخی مقاطع- افزایش یافت.
یادآور می‌شود روزنامه شرق هم با تکرار ادعای مشابه در اسفند ۱۴۰۱ مدعی شده بود تورم ۴۷ درصد بالاترین رکورد هفتاد سال اخیر بوده است. همچنین ایندیپندنت فارسی که توسط گروهک‌های اپوزیسیون اداره می‌شود، ادعا کرده بود: دولت انقلابی، رکورد ۸۱ ساله تورم در ایران را شکست.
دی ماه سال گذشته هم روزنامه سازندگی به نقل از«کمیته اقتصادی حزب کارگزاران» و با کتمان رکورد تورمی دولت‌های هاشمی و روحانی مدعی شده بود دولت رئیسی با رکورد ۴۶ درصد، رکورددار نرخ تورم ۸۰ساله است(!)
روزنامه اعتماد هم چند ماه قبل به اسم نمودار، شکل مار کشیده و نوشته بود: «تورم دو سال دولت رئیسی، در برابر تورم هشت سال جنگ». ️اما در این نقاشی، نه نرخ تورم ۴۹ درصدی دولت هاشمی درج شده و نه نرخ پایان دولت روحانی که به ۵۹.۳ درصد رسید!
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند